
به گزارش خبرنگار فانا، دکتر پیام طبرسی محقق اصلی پروژه مطالعات بالینی واکسن اسپایکوژن در نشست خبری اعلام نتایج مطالعات بالینی واکسن اسپایکوژن اظهاراتی را مطرح کرد که متن کامل آنها به شرح زیر است:
- این سوال زیاد پرسیده میشود که چرا شرکت وکسین استرالیا، شرکت سیناژن ایران را برای همکاری انتخاب کرد و سراغ شرکت دیگری نرفت. به عنوان کسی که از ابتدای شروع کرونا در این حوزه حضور داشته و فعالیت کرده است، باید از شرکت سیناژن تشکر کنم. این شرکت داروی توسیلیزومب را تولید کرد که هماکنون فقط در دو کشور سوئیس و ایران تولید میشود. سیناژن اگر از ابتدای کرونا به کمک نمیآمد، معلوم نبود الان برای تامین این دارو چه وضعیتی داشتیم و مجبور بودیم این دارو را از کجا و با قیمتی و چگونه تامین کنیم. این یعنی سیناژن در زمینه تولید داروهای نوترکیب امتحان خود را پس داده است. ضمن اینکه در دوره کرونا خیلی از کشورها دنبال خرید داروی توسیلیزومب از ایران بودند اما به دلیل نیاز بالای داخلی اجازه صادرات داده نشد.
- کیفیت مطالعات بالینی واکسن اسپایکوژن در حد استانداردهای بینالمللی بود و جزو معدود مطالعات بالینی انجام شده در ایران در چنین سطحی بوده است. ضمن اینکه حمایتی که از داوطلبان در طول مطالعه از سوی شرکت انجام شد، واقعا عالی بود. در مجموع فازهای دو، سه و بوستر حدود 17 هزار و 576 داوطلب در مطالعات بالینی واکسن اسپایکوژن شرکت کردند که باید از آنها تشکر کنیم که در یک دوره بحرانی که دلتا در کشور جولان میداد به ما اعتماد کردند و شجاعت به خرج دادند و در مطالعات بالینی شرکت کردند و همکاری بسیار خوبی را از سوی داوطلبان تا آخر مطالعات داشتیم.
- خوشبختانه مسائل حاشیهای هم در مطالعات بالینی واکسن اسپایکوژن نسبت به مطالعات دیگر بسیار کمتر بود. حدود 60 میلیون نفر در کشور دوز اول را زدهاند، 53 میلیون نفر دوز دوم را زدهاند اما فقط حدود 12 تا 13 میلیون نفر دوز سوم را زدهاند که این نشان میدهد در زمینه تزریق دوز سوم بسیار عقب هستیم و باید حدود 40 تا 50 میلیون نفر دوز سوم را تزریق کنند.
- واکسن اسپایکوژن براساس نتایج مطالعات بالینی، به عنوان دوز بوستر خیلی خوب عمل کرد. این واکسن میتواند به عنوان دوز بوستر همه واکسنهای موجود در کشور استفاده شود و به ویژه به عنوان دوز بوستر واکسنهای ویروس غیر فعال شده میتواند تا 25 برابر میزان آنتیبادیهای خنثیکننده را افزایش دهد که این نکته بسیار مثبتی است. این واکسن هنوز روی اطفال تست نشده و قرار است یک مطالعه بالینی برای تست آن روی گروه سنی 12 تا 18 سال انجام شود که هنوز شروع نشده است.
- درباره وضعیت آینده واکسنهای کرونا نظرات متفاوت زیادی وجود دارد. قبلا تاکید زیادی روی مصرف واکسنهای mRNA وجود داشت و بحثهای زیادی هم در کشور ما در این زمینه مطرح شد اما الان این سوال پیش آمده که چرا وضعیت اروپا و آمریکا با وجود استفاده از واکسنهای mRNA اینگونه است و درگیر موج سنگین کرونا شدهاند. این نشان میدهد که تعصب روی یک واکسن خاص نمیتواند خوب باشد و کشورهایی که از ترکیبی از واکسنهای در دسترس خود استفاده کردهاند، به نظر میرسد موفقتر بودهاند، نسبت به کشورهایی که فقط از یک واکسن استفاده کردهاند. در مورد واکسنهای پروتئینی موضوعی که مطرح است این است که این واکسنها عوارض بسیار کمی دارند، مثل واکسن هپاتیت بی که عارضه خاصی ندارند و این واکسنها امتحان شدهاند. ضمن اینکه وقتی این واکسنها به عنوان دوز بوستر تزریق میشوند، قدرت ریکال سیستم ایمنی قویتر میشود که در نتایج مطالعات بوستر واکسن اسپایکوژن نیز این موضوع مشاهده شد. به این ترتیب به نظر میرسد برای آینده، واکسنهای پروتئینی مناسب هستند چون تزریق مکرر برخی واکسنها مثل واکسنهای وکتور ویروسی نیز ممکن است به صلاح نباشد اما واکسنهای پروتئینی چون عوارض کمتری دارند، میتوانند بسیار کمککننده باشند.
- در مورد اثربخشی واکسن اسپایکوژن علیه واریانت اُمیکرون، با توجه به اینکه این واریانت بسیار جدید است هنوز تحقیقاتی در این زمینه انجام نشده است و تحقیقات در دنیا نیز جدید و در حال انجام است. آنچه که مشخص شده این است که کسانی که دوز بوستر را از هر واکسنی تزریق کرده باشند، سطح ایمنی آنها علیه امیکرون افزایش یافته است. ظاهرا شرکت وکسین استرالیا نیز قرار است قدرت خنثیسازی واکسن اسپایکوژن را علیه اُمیکرون بسنجد و اگر مشکل یا نقطه ضعفی وجود داشت و نیاز بود، این واکسن بازطراحی خواهد شد اما هنوز برای نظر دادن در این زمینه خیلی زود است.
- در مورد واکسن اسپایکوژن سوءتفاهمی در مراکز بهداشتی رخ داد، مبنی بر اینکه این واکسن به بیماران زمینهای نباید تزریق شود. همانطور که اعلام شد در مطالعات بالینی واکسن اسپایکوژن 7700 از داوطلبان دارای بیماریهای زمینهای مختلف بودند. براین اساس واکسن اسپایکوژن برای تزریق به بیماران زمینهای هیچ مشکلی ندارد و قابل استفاده است.
گزارش از محمدجواد بهآبادی